Referenties

Frauenkirche Dresden

Van monument tegen oorlog en vernietiging tot symbool van vrede en verzoening

Zeer gedetailleerde verlichting van de "steinerne Glocke"

De Frauenkirche in Dresden kent een bewogen en turbulente geschiedenis. Gebouwd in de 18e eeuw, stortte het uitgebrande bouwwerk in februari 1945 ineen na de vernietigende bomaanval op de stad. 48 jaar lang was de berg puin op de Neumarkt een gedenkteken tegen oorlog en vernietiging. Bovendien stond het puin na 1982 symbool voor de Oost-Duitse vredesbeweging en geweldloos protest. Van 1993 tot 2005 werd de barokke koepel herbouwd met het nog bruikbare originele materiaal. Donaties uit de hele wereld ondersteunden het project. De "nieuwe" Frauenkirche staat sinds haar opening voor vrede en verzoening. De op een relatief klein oppervlak gebouwde kerk van zandsteen heeft een achthoekig fundament. Donkere originele stenen, die op hun oorspronkelijke plaats werden ingebouwd, doorbreken de lichte gevel. Oud en nieuw verstrengelen zich – het verleden als deel van de toekomst. Ook de koepel is geheel van zandsteen gemaakt. Met een hoogte van 24 meter en een diameter van 26 meter weegt deze meer dan 12.000 ton. De Frauenkirche dankt haar bijnaam "steinere Glocke" aan de unieke vorm van de koepel en de gebogen aanloop.

De verlichting van de barokke koepelconstructie was een bijzondere uitdaging. "De denkbeeldige kracht voor vrede en verzoening komt van binnenuit en verlicht de wereld", zo legt de lichtplanner Walter Bamberger het basisprincipe uit, waarom de kerk primair van binnenuit verlicht dient te worden. Dit licht is dus tegelijkertijd onderdeel van de buitenverlichting en werd als zodanig in de planning geïntegreerd.



Vanaf de gegeven positie van de armaturen tot aan het belang van de licht­techniek en de verschillende helder­heid van de gevel­elementen: de gevel­verlichting in Dresden is een uitzonderlijk goede prestatie.

77652 De Compacte schijnwerpers met een bundelende lichtsterkteverdeling zijn door industriële klimmers op de dakkapellen van de koepel gemonteerd en gericht

77434 · 84528 Vlakschijnwerpers met bandvormige en Schijnwerpers met symmetrisch-strooiende lichtsterkteverdeling maken de gewenste verlichting van de koepel mogelijk


De verlichting van de Frauenkirche in Dresden in het donker is succesvol omdat rekening is gehouden met zeer veel parameters. Ervaren vakmensen wijdden zich aan de complexe veelvoud van de lichtplanning: Lichtplanner Walter Bamberger is een veelgevraagde specialist voor bijzondere opdrachten. In nauwe samenwerking met Thomas Gottschlich, de hoofdarchitect van het beheer kerkgebouwen in Dresden, zijn bij de verlichting expressieve geschiedenisdetails uitgewerkt die kenmerkend zijn voor de Frauenkirche.

In het onderste gedeelte van het gebouw maakt de enscenering van de kerk gebruik van de normale stadsverlichting. Dit licht lijkt ook de koepel te verlichten. Maar in feite zijn het onder andere verschillende BEGA-schijnwerpers die het licht voor de buitenkant leveren.

"Het ruimtelijk georiënteerde concept bevat geen gevelverlichting omdat de kerk van binnenuit moet stralen."

Thomas Gottschlich, hoofdarchitect van het beheer kerkgebouwen Dresden

De planning vormde een aantal grote uitdagingen omdat de plaats van de lichtbronnen om esthetische redenen vooraf al vast stond. "De keuze van het licht is zodanig dat de architectuur met haar elementen zeer subtiel en plastisch tot leven komt", zegt Walter Bamberger.

De lichttechniek moest zich aanpassen en rekening houden met de verschillende helderheidsniveaus van de gevel op de verschillende hoogtes van de armaturen. Daarbij moest ook het oorspronkelijke resultaat worden bereikt met de donkere oppervlakken van de historische stenen. "Bij de keuze van het juiste licht was de vraag een soortgelijke luminantie of meer licht", aldus de planners. Het resultaat is een bijzondere prestatie van gevelverlichting met schijnwerpers.

"De buitenmantel van de koepel van de lantaarnhals tot de lantaarn is een lichtend symbool in de stedelijke ruimte."

Lichtplanner Walter Bamberger

De helderheid hiervan is echter terughoudend, zodat de boodschap van de verlichting van binnenuit door de mensen wordt begrepen, aldus Bamberger. De kwaliteit van de armaturen en een uitermate lange levensduur waren met blik op het voorkomen van hoge kosten achteraf ook belangrijke criteria bij de keuze van de producten. Voor de verantwoordelijken is dat een van de kenmerken van de betrouwbaarheid van een eersteklas fabrikant.

Want het fenomeen Frauenkirche betekent ook: bij de uitwerking van het lichtconcept moesten op een hoogte van meer dan 50 meter gevelbeklimmers worden ingezet om op zeer moeilijk te bereiken plaatsen te werken.

© Grit Jandura · Stiftung Frauenkirche Dresden

Aan de vier traptorens op ca. 44 meter hoogte doen BEGA-schijnwerpers betrouwbaar hun werk.


Onze Verlichtingspraktijk van verlichting met schijnwerpers

Wilt u meer weten over verlichting met schijnwerpers? Profiteer van onze uitgebreide schat aan ervaring. Wij hebben talrijke praktische voorbeelden voor u verzameld. Laat u inspireren en ontdek mogelijke oplossingen voor uw project met schijnwerpers.

Meer lezen